Motoryka człowieka

Motoryka jest to pojęcie zawierające ogół czynności ruchowych człowieka, czyli wszystko to, co powiązane jest z poruszania się organizmu w wyniku zmian położenia całego ciała lub poszczególnych jego części względem siebie. Natomiast przez cechy motoryczne rozumie się zdolności charakteryzujące możliwości ruchowe osobnika.

Cechy motoryczne:

Aktualnie wyróżnia się 4 główne cechy motoryczne: szybkość, wytrzymałość, moc i siłę. W szczególnych przypadkach lista cech motorycznych jest rozszerzana o zręczność, koordynację ruchową i gibkość. W naszym projekcie zajmujemy się wyłącznie cechami głównymi.

Szybkość:

Szybkość jest podstawową cechą żywego organizmu, określa się ją jako możliwość wykonywania ruchów w najmniejszych dla danych warunków przejawach czasu. Szybkość jako cecha motoryczna ma tylko jeden wymiar: czas. Szybkość polega na przemieszczaniu fragmentów ciała, lub też całego ciała w jak najkrótszym czasie, a zatem wymaga zdolności wykonywania szybkich skurczów mięśniowych, które mogą mieć charakter reakcji na nagłe i niespodziewane bodźce, bądź też mogą stanowić cykliczny łańcuch ruchów tak charakterystycznych np. w ruchach lokomocyjnych. Zarówno w pierwszym jak i w drugim przypadku szybkość zależy od siły oraz od częstotliwości skurczów czynnych, te czynniki są połączone ze sprawnością i czynnościową ruchliwością układu nerwowego.

Wytrzymałość:

Wytrzymałość jest cechą, która warunkuje odporność ciała na wysiłek, którą można mierzyć w określonych jednostkach czasu (sekundach) lub pracy (dżulach). W praktyce, można spróbować zdefiniować wytrzymałość na podstawie poddania się dużemu wysiłkowi w dłuższym okresie czasu, np. utrzymania ciężaru lub przebiegnięcia dłuższego dystansu. Wytrzymałość jest badana przez mierzenie tętna przed i bezpośrednio po wysiłku oraz czasu potrzebnego na powrót tętna do normy. Im krótszy czas, tym lepsza jest wytrzymałość.

Moc:

Moc (zwana inaczej skocznością) - jest to zdolność do celowego wyzwolenia maksimum siły w jak najkrótszym czasie. Określana jest jako iloczyn siły i prędkości lub jako iloraz pracy przez czas jej wykonania. Rozwój tej cechy motorycznej uwarunkowany jest rozwojem przede wszystkim siły kończyn dolnych i szybkości. Jest cechą, która odgrywa doniosłą rolę w sprawności specjalnej- skoczności czyli zdolności do chwilowego pokonywania ciężaru własnego ciała w celu przeniesienia go jak najwyżej lub jak najdalej.

Siła:

Siła jest cechą motoryczną, która zależy od siły skurczu mięśnia rozwijanej przez mięśnie. Siła tego skurczu zależy od kilku podstawowych czynników: powierzchni fizjologicznego przekroju mięśnia, ilości i zdolności do współpracy określonych włókien mięśniowych, długości mięśnia, zdolności do kurczenia się podczas wykonywanego ruchu. Jest to podstawowa cecha motoryczna, najlepiej określająca poziom sprawności. Kształtuje się ona wraz z rozwojem cech somatycznych, dojrzewaniem ośrodkowego układu nerwowego i coraz większą aktywnością hormonalną młodego organizmu. Rozwój i poziom siły w dużym stopniu uwarunkowane są typem budowy ciała, który zdeterminowany jest czynnikami genetycznymi.